İstanbul ve Türkiye’nin dünya çapında tanınmasına katkı sağlayan, hocaların hocası, fotoğraf duayeni Ara Güler 17 Ekim 2018 tarihinde hayata gözlerini yumdu.

İstanbul fotoğraflarıyla hafızalara kazınan, dünyaca ünlü birçok önemli ismi fotoğraflayan efsanevi foto muhabiri Ara Güler için 20 Ekim Cumartesi günü Beyoğlu Üç Horan Kilisesi’nde cenaze töreni düzenlenecek. Tören öncesinde saat 10.00'da Galatasaray Meydanı'nda bir anma töreni düzenlenecek. Kurulacak barkovizyona Güler'in görüntülerinin yansıtılacağı törende Güler'in dostları konuşmalar yapacak. Kilisedeki ayin sonrası Ara Güler'in naaşı Şişli Ermeni Mezarlığı'na defnedilecek. 

 

Ara Güler Kimdir?

62. sanat yılını geride bırakmış olan, Ermeni asıllı Türk fotoğraf sanatçısı ve fotomuhabiri Ara Güler, Türkiye'de yaratıcı fotoğrafçılığın uluslararası alanda ün kazanmış en önemli temsilcisidir. Ermeni asıllı Türk fotoğraf sanatçısı ve fotomuhabiri olan Güler, 16 Ağustos 1928'de Beyoğlu, İstanbul'da doğdu. Tam adı Aram Güleryan’dır. Annesinin adı Verjin’dir. Babası Eczacı Dacat Güler’dir.

Ara Güler 1951 yılında Kuruçeşmedeki Getronagan Ermeni Lisesi'nden mezun oldu. Lisede okuduğu dönemde film stüdyolarında sinemacılığın her dalında çalışırken Muhsin Ertuğrul'un tiyatro kurslarına devam etti. Çünkü yönetmen veya oyun yazarı olmak istiyordu. 1950'de Yeni İstanbul Gazetesi’nde gazeteciliğe başlarken, aynı zamanda İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi’ne gitti.

Ara Güler’e lise yıllarında babası ilk 35 milimlik film makinesini ve bir fotoğraf makinesi almış, Yeni İstanbul Gazetesi’ne 'foto muhabiri' olarak işe girmesine yardımcı olmuştur. İlk çektiği fotoğraf; 1950 yılında Ticaniler denen gerici bir grubun kırdıkları Gümüşsuyu'ndaki Atatürk heykelinin resmidir.

1958'de Time-Life, Paris-Match ve Der Stern dergilerinin Yakın Doğu Fotomuhabirliği görevlerini üstlendi. 1961'de askerlik görevini tamamladı ve Hayat Dergisi'nde fotoğraf bölüm şefi olarak çalışmaya başladı. Aynı yıllarda Henri Cartier Bresson ile tanışarak Paris Magnum Ajans'ına katıldı ve İngiltere'de yayımlanan Photography Annual antalojisi, onu dünyanın en iyi 7 fotoğrafçısından biri olarak tanımladı. Yine o yılda ASMP'ye (Amerikan Dergi Fotoğrafçıları Derneği) tek Türk üye olarak kabul edildi.

Savaş foto-muhabirliği de yapan Ara Güler, 4 savaşa gitti. Katıldığı savaşlarda çektiği fotoğraflar dünya çapında çeşitli dergi ve gazetelerde yayımlandı. Hatta çektiği bir savaş fotoğrafı Times Dergisi’ne kapak oldu.

1962'de Almanya'da çok az fotoğrafçıya verilen Master of Leica unvanını kazandı. İsviçre'de çıkan Camera Dergisi’nde kendisine özel bir sayı ayırdı. 1964'de Mariana Noris'in ABD'de basılan "Young Turkey" adlı yapıtında fotoğrafları kullanıldı. 1967'de Japonya'da çıkan Photography of the World antolojisinde Richard Avedon ile birlikte bir dizi fotoğrafı yayınlandı. 1967'de Kanada'da açılan "İnsanların Dünyasına Bakışlar" sergisinde, 1968'de New York Modern Sanatlar Galerisi'nde düzenlenen "Renkli Fotoğrafın On Ustası" adlı sergide aynı yıl Almanya Köln'de Fotokina Fuarı'nda yapıtları sergilendi. 1970'de "Türkei" adında fotoğraf albümü Almanya'da yayımlandı.

1971'de Lord Kinross'un "Hagia-Sophia" (Ayasofya) kitabının fotoğraflarını çekti. Yine Skira Yayınevi tarafından 1971 yılında, Picasso’nun 90. yaş kutlaması için hazırlanan Picasso Metamorphose et unite adlı kitap için yaptığı röportaj ünlü ressamın şatosunda gerçekleşti. Bu röportaj sırasında fotoğraf çektirmeyi sevmemesiyle bilinen Picasso’nun çok sayıda fotoğrafını çekmeyi başardı.

1972'de Paris Ulusal Kitaplık'ta sergisi açıldı. 1975'de ABD'ye davet edildi ve birçok ünlü Amerikalı’nın fotoğraflarını çektikten sonra Yaratıcı Amerikalılar adlı sergisini dünyanın birçok kentinde sergiledi. Yine aynı yıl Yavuz zırhlısının sökülmesini konu alan Kahramanın Sonu adlı bir belgesel film çekti. 1979'da Türkiye Gazeteciler Cemiyeti'nin foto muhabirliği dalındaki birincilik ödülü'nü aldı. 1980'de fotoğraflarının bir kısmı Fotoğraflar adlı kitabında basıldı. 1986'da Hürriyet Vakfı'nca basılan Prof. Abdullah Kuran'ın yazdığı "Mimar Sinan” kitabını fotoğrafladı. Aynı kitap 1987'de Institute of Turkish Studies tarafından İngilizce olarak yayınlandı. 1989'da Ara Güler'in Sinemacıları kitabı basıldı. 1991'de Dışişleri Bakanlığı için Halikarnas Balıkçısı'nın (Cevat Şakir Kabaağaclı) "The Sixth Continent" adlı kitabını fotoğrafladı.

 

Bütün dünyayı gezerek foto röportajlar yaptı ve bunları Magnum ajansı ile dünyaya duyurdu. Bu arada İsmet İnönü, Winston Churchill, Indira Gandi, John Berger, Bertrand Russel, Bill Brandt, Alfred Hitchcock, Ansel Adams, Imogen Cunningham, Salvador Dali, Picasso gibi bir çok ünlü kişi ile röportajlar yapmış ve bu kişilerin fotoğraflarını çekmiştir. En ünlüsü fotoğrafçılara poz vermeyen Picasso röportajıdır.

Yıllarca üstünde çalıştığı Mimar Sinan yapıtlarının fotoğrafları 1992'de Fransa'da, ABD ve İngiltere'de Sinan, Architect of Soliman the Magnificent adlı kitabı yayımlandı. Aynı yıl "Living in Turkey" adlı kitabı İngiltere, ABD ve Singapur'da Turkish Style başlığıyla, Fransa'da "Demeures Ottomanes de Turquie" adıyla yayımlandı. 1994'de "Eski İstanbul Anıları", 1995'de "Bir Devir Böyle Geçti", "Yitirilmiş Renkler ve Yüzlerinde Yeryüzü", fotoğraf kitapları yayımlandı. Ara Güler'in fotoğrafları Paris Ulusal Kitaplık'ta, ABD'de Rochester Georg Eastman Müzesi'nde Nebraska Üniversitesi Sheldon Koleksiyonu'nda bulunmaktadır. Köln Museum Ludwing ve Das Imaginare Photo Museum'da fotografları sergilenmektedir.

Ara Güler, Türk fotoğrafının ustalarından birisi olarak dünya fotoğraf tarihinde de seçkin bir yere sahiptir. Belgeci bir fotoğraf biçiminin ustası olması ona ün kazandırmıştır. Ara Güler hakkında bir tanesi Münih Üniversitesi'nde Almanca olmak üzere 6 adet doktora tezi yapılmıştır.

1975 yılında birinci evliliğini Perihan Hanım ile yapan ve 4 sene sonra da boşanan Ara Güler ikinci evliliğini, 1980 yılında tanışıp 1984 yılında Suna Taşkıran Hanım ile yaptı. Eşi 2010 yılında vefat etti.

Ara Güler’in Beyoğlu’nda “Arakafe” adında bir kafesi var.

Yazdır e-Posta